Urfa’da Tarım Çöküyor: Soğan Para Etmiyor, Fıstık Başka İle Yazılıyor!

Türkiye’nin en önemli tarım merkezlerinden biri olan Şanlıurfa’da, üreticiler bu yıl bir yandan verim kaybıyla, diğer yandan ürünlerinin para etmemesiyle mücadele ediyor. Soğan tarlada kalıyor, Urfa fıstığı başka illerin adıyla satılıyor, pamuk üreticisi destek bekliyor. Kırsalda her gün biraz daha derinleşen kriz, üreticilerin "gerçekten battık" dediği noktaya ulaşmış durumda.

SOĞAN TARLADA KALDI, ÇİFTÇİ KAN AĞLIYOR

Soğan üreticileri bu yıl pazarda bekledikleri karşılığı göremedi. Marketlerde kilosu 15 TL’ye ulaşan soğanın, tarlada 1 TL’ye bile alıcı bulamaması üreticileri iflasın eşiğine sürükledi. Şanlıurfa’nın kırsalında 20 dönüm soğan eken bir üreticinin aktardığı mesaj, içinde bulundukları zor durumu gözler önüne serdi:

“Soğan markette var ama bizim elimizde kalıyor. Dönüm başı 15 bin lira masraf yaptık. 20 dönüme 300 bin TL harcadım. Eğer bu parayla altın alsaydım şimdi rahat ederdim. Buğday ekseydim, belki zarar etmezdim. Ama şimdi stres, sıkıntı, borç içindeyim.”

Üreticiler, soğan fiyatlarının bu kadar düşük kalmasını, pazarlama ve alım politikalarının plansızlığına bağlıyor. Özellikle büyük market zincirlerinin tarladan değil, aracılar üzerinden yüksek fiyatla ürün alması ve doğrudan üreticiden alımın desteklenmemesi, zararların büyümesine neden oluyor.

URFA’NIN FISTIĞI ANTEP’İN ÜZERİNDEN PAZARLANIYOR

Şanlıurfa, Türkiye’nin en kaliteli fıstıklarını yetiştiren illerden biri. Ancak pazarlama süreçlerinde yaşanan sorunlar nedeniyle, Urfa fıstığı çoğunlukla “Antep fıstığı” etiketiyle satılıyor. Üreticiler, bu durumun yıllardır sürdüğünü ve kent ekonomisine büyük zarar verdiğini belirtiyor. Urfa’da yetişen ürünün başka bir kentin adıyla anılması, hem üretici kimliğini hem de gelir adaletini zedeliyor.

PAMUKTA GİRDİ MALİYETİ ARTTI, DESTEK YETERSİZ

Pamuk üreticileri de benzer sorunlarla boğuşuyor. Gübre, mazot ve sulama giderlerinin artmasıyla birlikte kar marjı daraldı. Geçmiş yıllarda “beyaz altın” olarak anılan pamuk, artık üreticisi için yük haline gelmeye başladı. Üreticiler, açıklanan destek primlerinin günümüz koşullarına göre yetersiz kaldığını ve güncellenmesi gerektiğini savunuyor.

KIRSAL EKONOMİ ALARM VERİYOR

Urfa’daki üreticiler yalnızca geçimlerini değil, geleceklerini de kaybetmekten endişe ediyor. Pek çok çiftçi, “Tarlaya değil, altına yatırım yapsaydık bugün daha iyi durumda olurduk” diyerek toprağa olan inancını yitirmeye başladığını dile getiriyor. Genç nüfusun tarımdan uzaklaşması, köylerin boşalması da kırsalda ciddi bir göç riski oluşturuyor.

ÇİFTÇİLER NE BEKLİYOR?

Üreticilerin en büyük beklentisi; doğrudan alım mekanizmalarının devreye sokulması, ürünlerin hak ettiği fiyatla alınması, destek primlerinin artırılması ve Urfa’nın marka tarım ürünlerinin kimliğine sahip çıkılması. Ayrıca yerel ve ulusal düzeyde tarım politikalarının üretici merkezli yeniden düzenlenmesi gerektiği sıkça vurgulanıyor.